Οι καλύτερες ταινίες του κυρίου Μπομπίνα για το 2013 σε δόσεις: Mέρος Δ'

Αχ, τι ωραία! Δεν υπάρχει τίποτα πιο ευχάριστο από το να βλέπεις πολλές και καλές ταινίες. Το 2013 έφυγε, αλλά όπως φαίνεται, θα αργήσει να μας αφήσει πραγματικά - κινηματογραφικά εννοείται. Αφού λοιπόν συνεχίζουμε την καταγραφή μας με τις αγαπημένες ταινίες, είμαστε σχεδόν σίγουροι ότι θα έχουμε και συνέχεια, αφού μια χιονοστιβάδα από φιλμάκια βγαίνουν τελευταία στιγμή και φυσικά συγχρόνως προσπαθούμε να καλύψουμε τα τυχόν κενά με επιτόπιες έρευνες και προβολές, από ταινίες που μας έχουν ξεφύγει. Μπορεί ο χειμώνας να είναι κρύος, αλλά έχουμε καλή παρέα!

 

Παρενέργειες (Side Effects) (Steven Soderbergh)

Δεύτερη ταινία του Steven Soderbergh στη λίστα. Αυτή τη φορά έχουμε να κάνουμε με ένα ψυχολογικό θρίλερ Χιτσκοκικών καταβολών. Ψυχίατρος κουράρει νεαρή ασθενή που έχει τάσεις αυτοκτονίας και σύζυγο που μόλις βγήκε από τη μπουζού (σσ. κοινοβουλευτικώς δόκιμος όρος). Θα της δώσει ένα αθώο «μπιφτεκάκι» και θα κατηγορηθεί ότι δεν υπολόγισε τις παρενέργειες, καθώς η μικρά θα μαχαιρώσει τον αντρούλη της σε κατάσταση υπνοβασίας. Καθώς καταστρέφεται η καριέρα και η προσωπική ζωή του ιατρού, θα προσπαθήσει να υπερασπιστεί την επιλογή του και θα ανακαλύψει ότι δεν πρέπει να τα βάζεις με φαρμακευτικές και αδυσώπητες μαιτρέσες.

Η ταινία ρίχνει μια ειρωνική ματιά στην χημική πραγματικότητα της καθημερινότητας. Υπάρχουν χάπια για όλες τις καταστάσεις. Πέρα φυσικά από αυτούς που τα έχουν πραγματικά ανάγκη, οι άνθρωποι εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην χημεία, όπως φερ' ειπείν για να τα πάνε καλά σε μια επαγγελματική συνέντευξη. Είναι η δεύτερη ταινία του σκηνοθέτη που ασχολείται με τις φαρμακευτικές εταιρείες μετά το Contagion.

Στην ουσία έχουμε ένα πρώτης κατηγορίας ερωτικό θρίλερ μυστηρίου, άψογα εκτελεσμένο.

Μπορεί προς το τέλος οι σεναριακές υπερβολές του είδους να ενοχλήσουν, αλλά το σκηνοθετικό στυλ και οι ερμηνείες, ειδικά του Jude Law και της Rooney Mara, θα σας αποζημιώσουν. Οι παρενέργειες του τίτλου μπορούν να ερμηνευτούν σε δύο επίπεδα, τόσο φαρμακευτικά όσο και σαν αποτέλεσμα των πράξεων των πρωταγωνιστών.

Ο Soderbergh έχει μεγάλο ταλέντο και ιδιαίτερη ματιά. Επίσης μπορεί να δουλέψει σε διαφορετικά κινηματογραφικά είδη με την ίδια άνεση. Πάντα όμως θεωρούσα ότι βιαζόταν υπερβολικά για να τελειώσει μια ταινία. Ελπίζω η ξεκούραση που θα ρίξει από την υποτιθέμενη «συνταξιοδότησή» του να του κάνει καλό.

 

Prisoners (Denis Villeneuve)

Το Prisoners αρχίζει με μια προσευχή πριν από έναν φόνο. Τα θρησκευτικά σύμβολα είναι σε εμφανή σημεία καθ' όλη την διάρκεια της ταινίας. Σαν μια παραβολή στο ποια είναι τα δυσδιάκριτα όρια του καλού και του κακού, αν κάτι τέτοιο πραγματικά υπάρχει, σαν ένα φιλμ αγωνίας και υπαρξιακής αναζήτησης, σαν μια απλή αστυνομική ιστορία με αφορμή την απαγωγή δύο μικρών κοριτσιών ο Καναδός σκηνοθέτης Denis Villeneuve μας παρασύρει σε ένα παγωμένο ταξίδι στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Τα πολλά επίπεδα ανάγνωσης της ταινίας δεν αποσπούν στιγμή την προσοχή μας από την γεμάτη ένταση και σκοτάδι ιστορία, απλά μας παρακινούν να την ξαναδούμε.

Ο Keller Dover (Hugh Jackman) είναι ένας άνθρωπος που έχει μάθει να στηρίζεται στον εαυτό του σε περίπτωση ανάγκης. Έχει ένα πυρηνικό καταφύγιο γεμάτο προμήθειες, κυνηγά και γυμνάζεται. Έχει μυήσει και τον έφηβο γιο του. Κατά τα άλλα ζει μια φυσιολογική ζωή με την οικογένειά του. Όταν θα εξαφανιστεί η κόρη του μαζί με την κόρη του γείτονα, θα παρακολουθήσει στην αρχή την πορεία της αστυνομικής έρευνας και στην συνέχεια θα θελήσει να πάρει τον νόμο στα χέρια του.

Ο Loki (Jake Gyllenhaal) είναι ένας ντετέκτιβ. Έχει και αυτός τους δικού του «δαίμονες», αλλά προσπαθεί να κάνει το ακατόρθωτο. Με αντίξοες συνθήκες και με λιγοστά στοιχεία αλλά με εμμονή και επιμονή θέλει να βρει ζωντανά τα κοριτσάκια. Συγχρόνως προσπαθεί να συμμαζέψει τον τρελαμένο πατέρα.

Δίπλα τους υπάρχουν παράλληλοι τραγικοί χαρακτήρες. Η γυναίκα του Dover, το φιλικό ζευγάρι που έχει χάσει το κοριτσάκι του, ο υποτιθέμενος ύποπτος και η οικογένειά του. Οι καταστάσεις είναι από εκείνες που δεν μπορείς να υπολογίσεις, σου ανατρέπουν την ζωή και σε επαναπροσδιορίζουν σαν χαρακτήρα.

Τα πάντα είναι ανοιχτά σε ερμηνείες. Οι πράξεις, τα λόγια, τα κίνητρα, ακόμα και η σκηνοθετική προσέγγιση η οποία είναι ουδέτερη στην κριτική. Δεν ξέρουμε ακριβώς ποιοι είναι οι «φυλακισμένοι» του τίτλου. Αν είναι κυριολεκτικό ή μεταφορικό - πιθανότατα είναι και τα δύο. Το ταξίδι στην απώλεια και τον πόνο είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να χάσεις την «ψυχή» σου. Μπορεί να καταποντιστείς στην ανθρώπινη κόλαση και μόνο μια άλλη χαμένη ύπαρξη να καταφέρει στο τέλος να ακούσει την απεγνωσμένη κραυγή σου. Μπορεί ψάχνοντας να βρεις το παιδί σου να χάσεις κάτι εξίσου σημαντικό.

Όλα αυτά και πολλά περισσότερα θα «απολαύσετε» στο Prisoners. Μην φοβάστε όμως, δεν θα βαρεθείτε στιγμή και αν νομίζετε ότι θα σας πέσει βαρύ, σκεφτείτε ότι πάντα χρειαζόμαστε ένα αντίβαρο στην αηδιαστικά τσιχλοφουσκένια πραγματικότητα των γιορτών.

 

Η τέλεια ομορφιά (La Grande Bellezza) (Paolo Sorrentino)

Είναι πραγματικά δύσκολο να γράψεις για την ταινία του Paolo Sorrentino. Όπως όλες οι μεγάλες ταινίες σου φαίνεται ότι κάτι θα παραλείψεις, θα την αδικήσεις ή μπροστά στην ακαταμάχητη γοητεία της θα την υπερ-εκθειάσεις. Αλλά τι άλλο είναι ο κινηματογράφος παρά αγάπη για τις ταινίες;

Αν το Gravity είναι η απόλυτη κινηματογραφική εμπειρία στο διάστημα, ταινία αιχμής και γνήσιο παιδί του Χόλυγουντ, το Grande Bellezza είναι στον αντίποδα η Ευρωπαϊκή καρδιά της έβδομης τέχνης, τόσο τέλεια φτιαγμένο και σκηνοθετημένο, που κρατά τα πόδια του γερά στην Γη.

Στην Αιώνια πόλη, μια παρέα κακοφορμισμένοι μπουρζουάδες, πρώην αριστοκράτες, ζάπλουτοι, τέως αριστεροί του κώλου και καλλιτέχνες, ζουν την ανώδυνη γοητεία της κενότητάς τους. Ο Jep Gambardella (Toni Servillo) είναι ένας εξηντάρης αρθρογράφος ενός λογοτεχνικού περιοδικού. Έχοντας γράψει στα νιάτα του ένα και μοναδικό μυθιστόρημα που θεωρήθηκε αριστούργημα, αδυνατεί να προσεγγίσει τον άνθρωπο που ήταν κάποτε. Ζει σε ένα καταπληκτικό διαμέρισμα με θέα το Κολοσσαίο και αναλώνεται σε απίθανα ρωμαϊκά πάρτι - καθόλου άσχημα - νυχτερινούς περιπάτους, γκρίνια, κριτική για όλα και κουβεντούλες με την υπόλοιπη κουστωδία. Οι άνθρωποι που τον περιβάλλουν είναι της ίδιας χαμένης γενιάς. Η ευαισθησία του και οι ανησυχίες του όμως θα τον οδηγήσουν στην αναζήτηση της χαμένης του ταυτότητας.

Ο Sorrentino δίνει ρεσιτάλ σκηνοθεσίας. Ακόμα και τα πιο εξεζητημένα πλάνα του είναι απόλαυση για τα μάτια. Η κάμερα χαϊδεύει την Ρώμη και περνά πάνω από σώματα και κτίρια με μια ρευστή πλαστικότητα. Ζωντανεύει σε αχαλίνωτα πάρτυ και μας παίρνει από το χέρι σε Φελινικές βόλτες τις μικρές ώρες της νύχτας. Η σύγκριση με τον Φελίνι είναι αναπόφευκτη. Πέρα από την θεματολογία και την προφανή επιρροή όμως από τον μεγάλο δάσκαλο διακρίνω και μια κριτική ματιά. Ο πρωταγωνιστής θα μπορούσε να είναι ο ίδιος ο Φελίνι. Ένας ηδονιστής, γλυκός και παραστρατημένος, χαμένος μέσα στον χρόνο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, δεκαετίες μετά το 8 1/2.

Θα ήταν ίσως βλασφήμια να δηλώσω ότι η δουλειά του Sorrentino είναι εφάμιλλη. Δεν έχει σημασία. Στην πρώτη σκηνή της ταινίας ένας Ιάπωνας τουρίστας φωτογραφίζοντας την Ρώμη από ψηλά σωριάζεται νεκρός. Πεθαίνει άραγε από την αβάσταχτη ομορφιά της πόλης; Η ειρωνεία και το σήκωμα του φρυδιού μας ακολουθούν σε όλη τη διάρκεια της ταινίας. Σαν ένας άλλος Πολίτης Κέιν ο - καταπληκτικός Jep - θα ψάξει για τον Ροδανθό του, την χαμένη του αθωότητα, το ταλέντο του, την δυνατότητα να αγαπήσει, ανακαλύπτοντας(;) την τέλεια ομορφιά. Σαν γνήσιος καθολικός ο Sorrentino θα βάλει στο παιχνίδι μια υπέργηρη Αγία για την πυροδότηση της αλήθειας. Ο ήρωας ψάχνει το νόημα στα λόγια ενός καρδινάλιου, στην ερωμένη του που δεν βλέπει την θάλασσα που της δείχνει στο ταβάνι του σπιτιού του, στους φίλους του που με κενά βλέμματα ανταλλάσσουν κοινοτοπίες και παρωχημένες ιδέες. Πλησιάζοντας σε μια κρίσιμη ηλικία θέλει να βρει μια αλήθεια να πιαστεί. Ο θάνατος της εφηβικής του αγάπης είναι ο καταλύτης. Νιώθει ότι πέθανε και το τελευταίο κομμάτι του παλιού πραγματικού του εαυτού.

Θα μπορούσα να συνεχίσω επ' αόριστον να μιλάω για την ταινία. Καλύτερα να την δείτε όμως, αν δεν την έχετε δει ήδη. Μια μεγάλη στιγμή του Ιταλικού κινηματογράφου. Διασκεδαστική, έξυπνη και συνάμα ευαίσθητη, με πολλαπλά επίπεδα «ανάγνωσης». Φυσικά το επίπεδο παραγωγής και καλλιτεχνικής διεύθυνσης είναι κορυφαία.

Το πιο καταπληκτικό δε είναι, πόσο λίγο έχει αλλάξει η Ρώμη μέσα στις δεκαετίες. Μια σταθερή αξία ανάμεσα σε ανθρώπους και γεγονότα, πολιτικές καταστάσεις και πολέμους. Η τέλεια ομορφιά δεν θα μπορούσε να γυριστεί σε άλλη πόλη.

 

Ο λύκος της Wall Street (The Wolf of Wall Street) (Martin Scorsese)

Μπορεί μετά το τέλος της καινούργιας ταινίας του Martin Scorsese να νιώσετε στραγγισμένοι από ενέργεια. Μετά από έναν τρίωρο μαραθώνιο αχαλίνωτης οργιαστικής χρηματιστηριακής παραζάλης με γενναίες δόσεις μαστών, φαλλών, γλουτών και σωματικών υγρών σίγουρα θα χρειαστείτε κάνα λίτρο εμφιαλωμένο νεράκι. Θα έχετε μάθει επίσης δύο πράγματα: Ότι στην πραγματικότητα τίποτα δεν είναι ακριβώς νόμιμο στην ελεύθερη αγορά και ότι δεν υπάρχουν ούτε σαφείς νόμοι, ούτε αρκετά γρήγορη και αποτελεσματική καταπολέμηση των αετονύχηδων. Στον Λύκο δεν βλέπουμε ποτέ την ζημιά που προκαλεί στα θύματά του ο πρωταγωνιστής, αφού παρακολουθούμε την αφήγηση από την πλευρά του. Έτσι καταλαβαίνουμε το απρόσωπο του πράγματος. Τα θύματά του είναι κάποιες φωνές στο τηλέφωνο. Ποτέ δεν εμπλέκεται στο δράμα τους. Τα πάντα είναι χρήμα, νούμερα, γρήγορα αυτοκίνητα, σκάφη, ναρκωτικά, δύναμη. Το χρήμα σαν αφροδισιακό, σα λάδι στην μηχανή. Ο πόλεμος έχει πάντα απώλειες, η επικράτηση του ισχυρότερου, η ηθελημένη ανοχή ενός συστήματος που αποδέχεται την επικράτηση του πιο στυγνού και αδυσώπητου. Σε ό,τι λέει ο πρωταγωνιστής στον διώκτη του βγαίνει αληθινός. Στο τέλος ο δεύτερος θα ζήσει την καθημερινή του μιζέρια σαν επιβράβευση του κόπου και της επιμονής του στους νόμους και τη δικαιοσύνη.

Η 22η ταινία του Scorsese είναι σαν να σκηνοθετήθηκε από ένα 25χρονο. Ο ρυθμός είναι καταιγιστικός, οι ιδέες φρέσκες, το σενάριο σπιρτόζικο, γεμάτο αστεία και φοβερές ατάκες. Στην πραγματικότητα μιλάμε για μια μαύρη κωμωδία ηθών. Οι βωμολοχίες φτάνουν σε διαστρικό επίπεδο. Οι λέξεις είναι σφαίρες, οι λόγοι πολεμικές ιαχές, οι πελάτες τα «πουτανάκια», έτοιμοι να πέσουν στα τέσσερα για να τους σοδομίσουν.

Στην πραγματικότητα ο Martin δεν έφυγε από την πραγματική του αγάπη, τους μαφιόζους. Όλοι έρχονται φορώντας γραβάτα.

Ο Leonardo DiCaprio ηγείται ενός λαμπρού καστ και στηρίζει όλη την ταινία. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει για τον Matthew McConaughey που στην αρχή της ταινίας δίνει μια τρομερή ερμηνεία σαν μέντορας του πρωταγωνιστή.

Επί μέρους έχουμε τόσες πολλές καταπληκτικές σκηνές, που είναι καταδικασμένες να μείνουν κλασικές. Αποκορύφωμα μια απίστευτη, με τον DiCaprio να έχει πάρει ληγμένα χάπια και να παραλύει ολόκληρος καθώς δίνει μάχη να φτάσει στο αμάξι του και να οδηγεί σπίτι για να προλάβει το κακό. Απίστευτη σκηνή.

Ο Λύκος είναι τελικά μια τόσο γεμάτη καλούδια ταινία, που απαιτεί πολλαπλές θεάσεις. Μια πανέξυπνη, αστεία, καυστική και υπερκινητική ωδή στον αιμοβόρο καπιταλιστή που κρύβουμε όλοι μέσα μας.

 

Κύκλοι (Krugovi / Circles) (Srdan Golubovic)

Οι Κύκλοι είναι μια φαινομενικά απλή ταινία. Χωρίς να ανοίγει καινούργιους δρόμους θεματικά και κινηματογραφικά, είναι τόσο ειλικρινής και καλογυρισμένη που ξεχωρίζει από τον συρφετό.

Ένα τραγικό γεγονός που συνέβη κατά την διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία επηρεάζει τη ζωή μιας χούφτας ανθρώπων για τα επόμενα χρόνια. Εμείς παρακολουθούμε την ιστορία, που είναι βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, με συνεχή πήγαινε-έλα στο χρόνο, αποσπασματικά κι ενώνουμε τα κομμάτια του παζλ. Σαν ένα βότσαλο στη λίμνη, ένα απλό γεγονός δημιουργεί τους κύκλους του τίτλου στην επιφάνειά της, που επηρεάζουν τις ζωές των όλων των εμπλεκόμενων.

Το πιο καταπληκτικό επίτευγμα της ταινίας είναι το πόσο απλά και χωρίς μεγαλοστομίες μιλά για καθημερινά πράγματα. Οι δυνατές ερμηνείες και η καταπληκτική φωτογραφία του Aleksandar Ilić απογειώνουν το αποτέλεσμα.

Η ταινία φυσικά δεν έχει προβληθεί στην Ελλάδα και δεν γνωρίζω αν και εφόσον θα βγει στις αίθουσες. Έχει πάρει καμιά δεκαριά βραβεία ανά την υφήλιο και μπορεί να παίξει και στα όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Ευκαιρία να ασκήσετε το δικαίωμα του download!